ਸੰਪਾਦਕ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਦੀ ਜੀ,
ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਬਖ਼ਸ਼ੀ ਪਰਵਾਨ ਫ਼ਤਿਹ ਕਰਨੀ।
ਮਿਤੀ ੨੫.੬.੧੪ ਨੂੰ ਆਪ ਜੀ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖਿਤ ਲੇਖ " ਅੰਧ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦਾ ਸਰੋਵਰ ਅਤੇ ਮੱਛੀਆਂ" ਪੜਨ ਦਾ ਮੋਕਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।
ਮੈਂ ਇਸ ਲੇਖ ਨੂੰ ਮੋਟੇ ਤੋਰ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਲਈ ਇਵੇਂ ਵਿਭਾਜਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ:-
(੧) ਅੰਧ ਵਿਸ਼ਵਾਸ (੨) ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਵਲੋਂ ਸਥਾਪਤ ਸਰੋਵਰ (੩) ਸਰੋਵਰ ਵਿਚ ਮੱਛਿਆਂ
(੪)ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਨਾਮ ਹਰਿਮੰਦਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ (੫) ਅੱਜ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮੈਂ ਵਾਲੀ ਹਉਮੇ।
ਉਪਰੋਕਤ '੫ ਨੁਕਤਿਆਂ' ਵਿਚੋਂ 'ਚੌਥਾ ਨੁੱਕਤਾ' ਇਤਹਾਸਕ ਤੱਥਾਂ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਅਧਾਰਤ ਹੈ।ਆਪ ਜੀ ਨੇ
ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਲਈ ਹਰਿਮੰਦਰ ਕਹਿਣ ਨੂੰ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮੇਰਾ ਆਪ ਜੀ
ਤੋਂ ਇਹ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣਾ ਬਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਜੀ ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰੋ
ਕਿ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਨਾਮ ਕਿਦੋਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਕਿਦੋਂ ਕਹਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ ?
ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਲਿਖਤੀ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦੇਂਣ ਦੀ ਕਿਰਪਾਲਤਾ ਕਰਨੀ ਜਿਸ ਉਪਰੰਤ, ਮੈਂ
ਇਕ ਪਾਠਕ ਵਜੋਂ, ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਲੇਖ ਵਿਚਲੇ ਬਾਕੀ ਨੁਕਤਿਆਂ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਦਾ ਜਤਨ ਕਰਾਂਗਾ।
ਆਪ ਜੀ ਵਲੋਂ ਛੇਤੀ ਉੱਤਰ ਦੀ ਉਡੀਕ ਵਿਚ,
ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ, ਜੰਮੂ-੨੯.੬.੨੦੧੪
……………………………………………………………
vIr hrdyv isMG jMmU jI
vwihgurU jI kw Kwlsw vwihgurU jI kI Piqh
Awp dy svwl dw svwgq hY jI , jvwb vI hwzr hY [
Awp dy khy Anuswr , “ drbwr swihb ” dw nW , “ hirmMdr ” nhIN sI , ieiqhwisk q`QW dI
pVcol AwDwirq hY [
ies leI mYN swbq krW ik “ drbwr swihb ” nwm kdoN r`iKAw igAw sI Aqy ies nUM “ hirmMdr ”
kdoN kihAw jwx l`gw ?
vIr jI swfw gurU gRMQ swihb hY , ijs qoN AsIN hr qrHW dI syD lYxI hY [ jo ivSw aus qoN bwhrw hovy ,
aus nUM ieiqhws ivcoN jW hor iksy sRoq ivcoN l`Bx dI loV huMdI hY [
gurU gRMQ swihb jI ivc bhuq vwrI lPz “ hirmMdr ” vriqAw igAw hY , pr aunHW ivcoN iksy
iek QW vI “ hirmMdr ” iksy Bvn , iksy mMdr , iksy gurdvwry leI jW iksy Kws QW leI nhIN
vriqAw igAw [
ies leI mYN XkIn nwl kih skdw hW ik gurU swihb jI ny ies QW dw nwm “ hirmMdr ” nhIN r`iKAw sI [
mYN iksy hwlq ivc vI ieh khx dI gusqwKI nhIN kr skdw ik gurU swihb jI dI kQnI Aqy krnI ivc
Prk sI [ ies bwry qW gurU swihb Awp hI qwkId krdy hn ,
ijn@ min horu muiK horu is kWFy kicAw ]1] (488)
jy quhwfI ieiqhwisk pVcol ies gvwhI qoN izAwdw swriQk hY qW , auh quhwnUM hI mubwrk hovy [
ies QW nUM hirmMdr kd ikhw jwx l`gw ? ieh myrw ivSw nhIN hY , ikauNik mYN srv p`K smr`Q nhIN hW [
ieh ieiqhwskwrW dy pVcol dw ivSw hY [ vYsy myry iKAwl ivc jd “ gur iblws pwqSwhI 6 ” hoNd ivc
AweI Aqy aus ivc iliKAw igAw ik “ ivSnU Bgvwn jI ny gurU Arjn pwqSwh nUM ikhw ik A`j qoN ieh
myrw AsQwn hoieAw qUM rwq nUM kdI vI ies QW nhIN rihxw ,
aus vyly hI ies nUM “ hirmMdr ” ikhw jwx l`gw [ies dI pRoVHqw srUp drbwr swihb dIAW qsvIrW Cwp
ky aunHW Q`ly iliKAw jwx l`gw ,
ifTy sBy Qwv nhIN quDu jyihAw ] bDhu puriK ibDwqy qW qU soihAw ] (1362
jy ies dy nwl ieh qukW ilK ky pUrw Sbd CwipAw jWdw qW XkInn ies dw nwm hirmMdr nw pYNdw ,
vsdI sGn Apwr AnUp rwmdws pur ] hirhW nwnk ksml jwih nwieAY rwmdws sr ]10] (1362)
(hwlWik ienHW qukW nUM smJy bgYr jW jwx-buJ ky gurmiq isDWq nUM ivgwVn leI ienHW qukW dw bhuq glq
aupXog kIqw igAw ਅਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ hY)
vYsy ijs ieiqhws nUM qusIN eynI mwnqw dy rhy ho , aus dI iek Jlk eysy vYbsweIt qy , sR. gurdIp isMG
bwgI jI dy lyK
“ kysr isMG iCbV dI rcnw ਬMswvlI-nwmw dsW pwqSwhIAW dI pVcol ” vyKI jw skdI hY [
quhwfw Awpxw
Amr jIq isMG cMdI
30-6-2014